Er beweegt wat op het vlak van Dierenwelzijn in België!
De Vlaamse Codex Dierenwelzijn vervangt de bijna 40 jaar oude Dierenwelzijnswet. Hij actualiseert de regels rond dierenwelzijn. Sinds 1 juli 2025 zijn een aantal nieuwe bepalingen van kracht.
Velen die mij kennen, weten dat ik, opgeleid als bioloog, begaan ben met milieu en natuur. Ik ben bezorgd over onze wereld en het klimaat. Zorgen voor onze aarde omvat ook zorgen voor dieren en er respectvol mee omgaan zodat we een “dierzame” * wereld kunnen creëren.
* duurzaam samenleven met dieren
Ons beleid rond dierenwelzijn heeft daar gelukkig meer en meer oog voor.
Welk effect heeft dit op onze honden?
Wat is het probleem met honden fokken?
Honden leven al heel lang in de nabijheid van mensen.
En mensen hebben doorheen de geschiedenis er mee voor gezorgd dat honden hen hielpen met specifieke taken. Sommige honden gingen mee op jacht, anderen hielpen bij het hoeden van vee of verdedigden de mensen tegen roofdieren. Zo zijn er heel wat rassen ontstaan, elk met een eigen taak en ten dienste van de mens ingezet met een bepaald doel.
De gezondheid van rashonden en de kwaliteit van zijn fokkers blijft een discussiepunt. Bij bijna elk ras sluipen er ongewenste erfelijke aandoeningen binnen.
De ‘rashond’ kreeg een negatief imago. Moet men hondenshows verbieden en kruisingen kiezen als oplossing?
Tijdens het kweken van honden duiken twee typen gezondheidsproblemen op:
- Erfelijke gebreken die van ouderdier op de nakomelingen worden doorgegeven uit het overdrijven van uiterlijke raskenmerken tot het kon leiden tot gezondheids- en welzijnsproblemen. Een schattig ogende pup verkoopt immers beter. Zo selecteerde men het uiterlijk zo juveniel mogelijk, met meer huidplooien, platte snuit, hangende oogleden, grotere kop.
- Gezondheidsproblemen ontstaan als gevolg van het kweken met een te kleine populatie (inteelt). De grootte van een genenpoel bepaalt immers de genetische diversiteit. Dit zorgt voor minder variatie in de populatie, waardoor de populatie kwetsbaarder wordt en er minder genetische vooruitgang mogelijk is. De kans dat erfelijke gebreken tot expressie komen, wordt groter. Bijvoorbeeld epilepsie, hartproblemen, kanker, neurologische aandoeningen duiken dan meer op.
Hoe voorkom je dan gezondheidsproblemen bij rashonden?
Je kan bij het fokken nooit garanderen dat geen van de gefokte hondjes gezondheidsproblemen zal krijgen, maar je kan wel voorzorgsmaatregelen nemen om die kans zo klein mogelijk te houden. Dat kan door zorgvuldig en weloverwogen te fokken en door de gezondheid en het welzijn van de teef en de pups voorop te stellen.
Gezinshonden moeten vooral gezond en sociaal zijn en het gedrag moet in orde zijn. Daar primeert niet het uiterlijk of het zo goed mogelijk voldoen aan de ras standaard.
Het kon niet anders of er moet een oplossing komen vanuit het beleid:
- Keurmeesters op shows mogen overdreven raskenmerken niet meer belonen. Enkel honden zonder zichtbare gezondheids- en welzijnsproblemen kunnen dan nog de beoordeling ‘uitmuntend’ krijgen.
- Mogelijke maatregelen om de genenpoel uit te breiden:
- juistheid van afstamming controleren door DNA-testen bij pups en dit aangeven in de stamboom
- vanuit de DNA-testen een databank aanleggen om op termijn te kunnen bepalen welke genetische defecten een ziekte veroorzaken.
- met een goed fokbeleid het ontstaan van nieuwe gezondheids- en welzijnsproblemen zoveel als mogelijk voorkomen.
- pups meer gericht testen op aandoeningen om te bepalen met welke pups verder gefokt kan worden.
- outcross: het inkruisen van een ander erkend gezond ras in een bepaald ras toelaten onder weloverwogen voorwaarden; aanpassen van de kenmerken van een ras standaard kan hierbij nodig zijn.
- Als bepaalde ras-eigen kenmerken niet samenhangen met gezondheidsproblemen, kan afgeweken worden van de ras standaard. Zo zouden ook gezonde dieren met een andere vachtkleur of haarvariëteit toegelaten kunnen worden voor de fok.
- Ook fysieke testen of controle op het aantal keizersneden kan helpen bepalen of een dier geschikt is voor de fok.
Vanaf 1 juli 2025 kijkt men strenger toe op het afleveren van stambomen
Sinds 1 juli 2025 is het nieuwe fokkerijbesluit van Dierenwelzijn Vlaanderen van kracht. Dit fokkerijbesluit wil het fokken van gezonde rashonden en -katten bevorderen door erfelijke aandoeningen terug te dringen en de genetische diversiteit te behouden of vergroten.
De werking van het fokkerijbesluit wordt gedragen door erkende stamboekverenigingen en coördinerende verenigingen. O.a. UGent en KU Leuven werkten er ondersteunend en adviserend aan mee.
Meer info op Breeding Healthy Pets
Deze website is bedoeld om informatie rond een gezonde fokkerij te verschaffen aan fokkers, dierenartsen en verenigingen. Er wordt nog gewerkt aan de ontwikkeling van een centrale databank waarin afstammingsgegevens en resultaten van screeningstesten kunnen worden bijgehouden. Op termijn zal er aan deze databank een praktische tool worden gelinkt voor fokkers. Via deze tool zal er een algemeen fokadvies worden verleend voor een oudercombinatie, rekening houdend met alle beschikbare informatie in de databank.
Zo wordt een stamboom voortaan niet alleen een bewijs van afstamming, maar ook een kwaliteitslabel voor kopers van rashonden- en katten. Enkel een erkende stamboekvereniging mag ze uitreiken.
De stamboom waarborgt vanaf dan dat de hond of kat gefokt is door het maken van een verantwoorde combinatie van ouderdieren volgens een door Dierenwelzijn Vlaanderen goedgekeurd fokprogramma. Fokkers moeten zich daar aan houden.
De fokprogramma’s garanderen dat de dieren getest zijn op erfelijke aandoeningen en dat de fokadviezen correct worden opgevolgd. Zo krijgen de dieren minder erfelijke aandoeningen door meer genetische variatie. Hier vind je meer info over de fokprogramma's .
Hoe kan je zelf een verantwoorde hondenkweker herkennen?
Jammer genoeg zijn er nog steeds broodfokkers. Maar gelukkig zijn er ook heel wat hondenkwekers met goede bedoelingen. Hondenrasverenigingen bewaken het verantwoord kweken met honden.
Overweeg je zelf om een pup van een erkend ras in huis te halen? Hou dan rekening met deze tips:
· Informeer je grondig via de rasvereniging en controleer of de fokker of handelaar erkend is.
· Er wordt slechts één ras gefokt of niet meer dan twee.
· Er zijn slechts af en toe nestjes.
· De pups worden samen met de moeder in een huiselijke omgeving grootgebracht.
· De teef en haar pups mag je in hun eigen omgeving bekijken.
· Het verblijf is schoon en de honden zien er gezond uit.
· De honden begroeten de fokker enthousiast en ze zijn ook in jou geïnteresseerd. De pups kruipen niet weg voor jou en onderzoeken hun omgeving.
· De fokker stelt je allerlei vragen over je leefsituatie en geeft de pup niet zomaar aan jou mee. Hij wil ten slotte het beste voor zijn pups!
· De pup is minstens 7 weken oud voordat hij met je mee mag. Hij is dan ontwormd en gechipt en minimaal 1 keer ingeënt.
Wat als je een geval van dierenmishandeling opmerkt?
Mocht je een pup of volwassen hond willen kopen en je stuit op slechte praktijken of dierenmishandeling? Richt je dan a.u.b. tot de dierenbescherming of tot de politie. Zo voorkom je veel dierenleed!
Wat als je een dier wilt adopteren?
Of misschien zoek je een leuke herplaatser of adoptiedier? Check de website www.adopteereendier.be.
Dierenwelzijn waarschuwt ook voor meer meldingen over frauduleuze websites
Frauduleuze websites proberen dierenliefhebbers op te lichten. Ben je huisdiereigenaar? Geef nooit zomaar online gegevens over je huisdier door. Gebruik steeds het officieel registratiesysteem zoals Cat ID of Dog ID.
Hoe kan POOT IN HAND je helpen bij je eerste zoektocht naar een hond?
· Download onze gratis CHECKLIST IS EEN HOND IETS VOOR MIJ?
· Boek een privéconsult VOOR EEN HOND KIEZEN MET JE HART EN JE VERSTAND.
Heb je onze gratis CHECKLIST MIJN HOND VEILIG, GELUKKIG EN GEZOND al aangevraagd? Dit en nog meer publicaties in onze webshop kunnen je helpen je hond al het nodige te bieden.
