“Alle honden lijken geweldige taalkundigen, althans volgens hun eigenaren. Ze begrijpen altijd elk woord dat tegen hen wordt gezegd.” *

*Susan Ertz, Brits romanschrijfster (1894 - 1985)

Ja, het lijkt wel of honden onze mensentaal echt begrijpen! Maar is dat ook zo?  Hoe communiceer je dan best met honden? Leren we ze mensentaal ? Of moeten wij juist meer hondentaal leren zodat wij ze beter kunnen verstaan?

Hoe kunnen we ze leren begrijpen wat wij zeggen? Welke woorden kunnen onze honden verstaan? Moeten we ons aanpassen en een soort HONDENWOORDENBOEK maken met woorden waarmee we ze aanspreken? En hoe leren we die woorden dan aan?

Heb je je dat al afgevraagd? Hier komt mijn antwoord.

Waarom zou je tegen je hond praten?

Als ik tegen mijn honden spreek, kijken ze mij met hun kopje scheef, geïnteresseerd aan alsof ze mij volledig begrijpen. Ik voer volledige gesprekken met hen en dan leiden ze er op de een of andere manier toch uit af wat er gaat gebeuren. 

Toch een leuk gevoel te beseffen dat je hond je snapt? Je voelt aandacht, verbondenheid en ziet omgekeerd je hond ook genieten van die aandacht. Elke hondeneigenaar is het er over eens dat honden onze woorden begrijpen.

Dus, is praten tegen je hond goed? Zeker weten!

Wat is communicatie?

Laten we daar eens even bij blijven stilstaan.

Communicatie is een proces van overbrengen van informatie (gedachten, gevoelens, wensen) tussen een zender en een ontvanger en de reacties die de zender terugkrijgt van de ontvanger. Zo merkt de zender of de boodschap is ontvangen, begrepen en aanvaard.

Het belang van de info wordt door iedere persoon zelf bepaald. Zonder communicatie kunnen sociale wezens niet overleven.

Om te voldoen aan zijn basisbehoeften is de ene afhankelijk van

a)        het juist vertalen van het gedrag van een ander

b)       en het juiste vertonen van gedrag in zijn twee vormen: verbaal en non-verbaal

Signalen van deze twee vormen moeten overeenkomen voor niet-tegenstrijdige boodschappen:

Inhouds- (wat?) en betrekkingsaspect (empathie) van de boodschap mogen elkaar niet tegenspreken.

Het waarnemen van boodschappen gebeurt via zintuigen, die signalen (prikkels) uitsturen naar de hersenen en een reactie uitlokken. Ook het opvoedkundig leerproces verloopt met boodschappen die reacties uitlokken.

Begrijpen honden mensentaal?

Een eeuwenoud succes van samenleven

Mensen en honden leven al 33000 jaar met elkaar samen. Dit succes van samenleven moet ergens aan te danken zijn. We hebben doorheen de geschiedenis een manier gevonden om met elkaar te communiceren, ook al is hondentaal en mensentaal heel verschillend.

Honden onderling communiceren voor 80 % met lichaamstaal.

Voor een goede verstandhouding met honden, is het voor ons, mensen dus belangrijk hun taal goed te verstaan. Kennis van de hondenlichaamstaal, stress-signalen en kalmerende signalen, helpen ons onze hond beter te begrijpen en er verstandig mee om te gaan.

Maar communicatie moet uit twee richtingen komen. Als je wilt samenleven, is het ook belangrijk dat je hond jou leert begrijpen. En daar is training voor nodig.

Wij, mensen drukken ons eerder verbaal uit ten opzichte van elkaar en gebruiken slechts beperkt lichaamstaal. Honden leiden waarschijnlijk meer uit onze lichaamstaal en onze intonatie af dan uit onze woorden. Ze zijn immers meer vertrouwd met lichaamsbewegingen. Zonder dat we het beseffen staan we te gesticuleren, spreekt onze mimiek boekdelen en trekken ze conclusies uit onze daden.

Mensentaal moeten ze echt gaan leren.

Wat hoort een hond als je tegen hem praat?

Wetenschappers hebben waargenomen dat honden even goed woorden kunnen leren als menselijke baby’s tussen 6 en 12 maanden. Ze begrijpen specifieke woorden en door veel herhaling associëren ze die met bepaalde acties of objecten.

En ja, ze kunnen de werkelijke betekenis van een woord begrijpen, los van de toon waarop ze worden uitgesproken.

Bij een experiment waarbij een onderzoeker tegen een getrainde hond in een MRI-machine sprak, bewees de geregistreerde hersenactiviteit dat honden gesproken woorden op dezelfde manier verwerken als mensen. De linkerhelft van de hersenen verwerkt de betekenis van woorden. Als de woorden met een bepaalde intonatie worden gezegd, gaat ook de rechterhelft helpen de woorden te begrijpen.

En ja zelfs enkele weken nadien, kent je hond nog de betekenis van dat specifieke woord. Dus woorden onthouden kunnen ze ook.

Wat is de beste manier om met je hond te communiceren?

Hoe praat je nu met honden?

Veel wetenschappers geloven niet dat honden zinnen kunnen begrijpen.  “Wandelen?” Of “Wie gaat er mee naar het bos wandelen? “ krijgt dezelfde betekenis. Als je dit met enthousiasme zegt en je stapt al richting jas en leiband, dan rent je hond al naar de voordeur! Woorden, toon en lichaamstaal zijn allemaal betrokken bij effectieve communicatie met je hond.

"Honds" spreken gaat niet over het beheersen van een specifieke taal; in plaats daarvan gaat het over het begrijpen en reageren op de noden en emoties van je hond. De juiste manier om met een hond te praten is door middel van consistente woorden, een duidelijke en expressieve toon en ontspannen en open lichaamstaal.

Hoeveel woorden begrijpt je hond?

Wetenschappers hebben ontdekt dat honden gemiddeld 50 tot 200 woorden kunnen leren. Dit betekent dat we best zuinig zijn met ons woordgebruik en ze doordacht gebruiken.

Welke woorden verstaan honden? En kunnen ze Nederlands verstaan?

Het is niet zeker of honden medeklinkers verstaan en je kan ze ook niet meertalig opvoeden. Om geen verwarring te scheppen kan een woord dat je aan je hond wil leren best voldoen aan deze voorwaarden:

·        niet te lang; maximum 2 à 3 lettergrepen

·        voor ons logisch gekozen zodat we ook scherp stellen welk gedrag we er aan willen koppelen, maakt niet uit in welke taal (Nederlands, Engels, Frans) je het woord kiest

·        iedereen in de leefomgeving van de hond gebruikt altijd het zelfde woord om over een bepaald gedrag of voorwerp te communiceren

·        verschillend klinken van alle andere woorden die je je hond wilt leren

·        het aantal woorden dat je je hond aanleert beperken tot maximum 50 à 60 (tenzij je een zeer intelligente hond hebt)

Hoe kan je een hond helpen om je te verstaan?

Snapt je hond een bepaald woord niet? Help hem dan om het te verstaan met gebaren, lichaamsbewegingen, je mimiek, je intonatie, je enthousiasme…

En misschien nog de belangrijkste tip: blijf kalm! Je hond neemt je emoties over. Als je te druk doet, gaat hij te veel in opwinding en is hij niet meer in staat zijn hersenen te gebruiken om naar je te luisteren.

Worden honden blij als we met ze praten?

Bij een experiment met honden die willekeurige woorden hoorden zoals "echter" op een lieve toon, was de rechterhersenhelft actief, terwijl de linkerhersenhelft dat niet was. Dit overtuigde  wetenschappers dat honden beter begrijpen als beide hersenhelften tegelijkertijd in het spel zijn. Met andere woorden, wat we zeggen en hoe we het zeggen zijn beide cruciaal voor begrip.

Uit het onderzoek bleek ook dat het beloningscentrum in de hersenen, dat reageert op plezierige gevoelens zoals genegenheid, spelen of eten, alleen werd geactiveerd als de honden woorden hoorden die ze begrepen in een toon die ze leuk vonden. Dus, je hond prijzen is aardig, maar het levert nog meer op als je het lief zegt!

Hoe leer je een hond luisteren naar woorden?

Honden leren volgens de zelfde leerprincipes als mensen. Het meeste leren ze door associaties te leggen tussen een woord en een gedrag.

Door eerst een gedrag uit te lokken, dan er een specifiek woord aan te koppelen om het gedrag aan je hond te vragen en dat voldoende te oefenen, kan je je hond trainen om te leren juist reageren op jouw vragen. Door het juiste gedrag te belonen, gaan ze het ook meer gaan uitvoeren.

Nog een studie heeft uitgewezen dat je een hond gemiddeld 1300 keer een woord moet laten oefenen vooraleer hij echt de juiste betekenis in verschillende contexten kan begrijpen en onthouden. Dus voldoende oefenen met je hond is de boodschap!

Kan een hond zelf spreken in mensentaal?

Nee, een hond is fysiek niet in staat woorden uit te spreken. Maar tegenwoordig kan je hem leren met een pootslag op een praatknop een ingesproken boodschap te laten horen. Zo kan hij zelf duidelijk maken wat hij wil of hoe hij zich voelt.

Poot in hand

Hondenactiviteitencentrum POOT IN HAND helpt je jouw band met honden te versterken op een positieve, leuke manier en met respect voor de eigenheid, het welzijn en de leefwereld van jullie beiden. Bekijk ons aanbod.

In de webshop kan je de video’s LEREN SAMEN-LEVEN MET JE HOND, het hondenwoordenboek en de opdrachtwoordfiches aankopen.